Het appelketeltje van Jan van de Peusker

43

Het is nog zo’n ouderwets waterketeltje dat vroeger in de open haard hing. Bijzonder is het jaartal in het hengsel: 1865. Voor zover we nu na kunnen gaan was het een huwelijkscadeau van Hendrik Jan en Hendrike Peuscher aan Gerrit Jan Teger en Willemina Koop. Ze woonden bijna tegenover elkaar in de Grotestraat en Gerrit Jan was bovendien nog een neef van Hendrik Jan. Hun kleinzoon “Jan van de Peusker” was de laatste bewoner op de boerderij in de Grotestraat. Hij was niet getrouwd maar woonde samen met Sientje Hietbrink, een dienstbode afkomstig uit Laren.

Jan van de Peusker, wie kende hem niet in Diepenheim! Regelmatig zag je hem met Sientje voor op de transportfiets door Diepenheim toeren. Jan zorgde goed voor zijn koeien en hij had zijn grond bij huis maar ook aan de Kerkegaarden en de Kuimgaarden. In 1960 brandde zijn hooimijt achter de school volledig af. Kattekwaad van de jongens?

In huis nam Sientje het niet zo nauw. Het was er op z’n minst gezegd een rommeltje. Sientje sliep vaak tussen de koeien, daar was het lekker warm, want ’s winters kon het koud zijn in dat oude boerderijtje. Ze hadden nog een open haard en dat kan wel eens de reden zijn dat het keteltje uit 1865 via Tegers Johan (die eigenlijk Johan Roossink heette) weer bij Peuscher terecht is gekomen. Dit soort keteltjes hing in de open haard om water in te verwarmen.

De familie Bloemendal woonde ook in de Grotestraat. Natuurlijk kenden zij Jan van de Peusker. Maar de familie vertrok in 1929 naar Arnhem en Jan raakte uit beeld. Tot ze in de oorlog als evacués een woning toegewezen kregen in de Achterstraat en Johan Bloemendal tijdelijk broodbakker werd bij bakker Bouwmeester. Zoon Berend Jan trok als jongeman van 17 jaar in 1963 nog eens per fiets van Arnhem naar Diepenheim. Hij ging op bezoek bij bakker Bouwmeester en bij Jan van de Peusker. Hij trof daar, zoals hij nu zegt, de sfeer van het openluchtmuseum aan. Hij zag hoe Jan de laatste aardappel gebruikte om zijn bord mee schoon te maken! “Dat oude keteltje gooien we weg, maar jij mag het wel meenemen”. Vlak na zijn bezoek is Sientje gestorven en trok Jan in bij groenteboer Roelofsen aan de Goorseweg. Zijn oude boerderij is in 1975 afgebroken. Jan van de Peusker is op 11 mei 1990 op 94-jarige leeftijd in een verpleeghuis in Delden overleden.

En nu, het is juli 2024, komt Berend Jan speciaal naar Diepenheim. Dit oude keteltje hoort thuis in Diepenheim, ik schenk het graag aan Old Deep’n!

Jan Peuscher

Uit het fotoarchief van Old Deep’n

Boerderij van Jan van de Peusker. Links voormalige slagerij Regterschot (nu kantoor Heimland), rechts bakker Bouwmeester (nu Galerie Karin Hodes). De boerderij werd in 1975 afgebroken, de zijweg Peuscher herinnert aan een stukje historie uit Diepenheim.